Alışverişe dört koldan kıskaç

Hükümet bu yılın ilk 4 ayında 54.5 milyar lirayı bulan bütçe açığının daha da büyümemesi için kapsamlı bir operasyon planı hazırladı. 'Kayıt dışı ekonomiyle mücadele' başlıklı plan kapsamında Maçlardan sinemaya, özel muayenelerden konaklamalara, turistik turlardan araç ve gayrimenkul satışına kadar her alanda yakın takip yapılacak

25.05.2019 00:00

Gelir İdaresi Başkanlığınca (GİB) 2019-2021 dönemine ilişkin Kayıt Dışı Ekonomiyle Mücadele Stratejisi ve Eylem Planı hazırlandı. 39 eylemden oluşan plan 5 ana bileşenden oluşuyor. Bu bileşenler şöyle:

• Gönüllü uyum seviyesinin yükseltilmesi

• Denetim kapasitesinin daha güçlü hale getirilmesi

• Mevzuatın gözden geçirilmesi ve düzenlemelerin yapılması

• Kurumlar arası veri paylaşımının geliştirilmesi

• Toplumun her kesimine yönelik farkındalığın artırılması.

Üç ve üzeri işçi çalıştırana banka şartı

Yeni düzenlemelerle birlikte hayatın her alanında kayıtdışı, dolayısıyla vergi kayıpları önlenmeye çalışılacak. İşte yapılacak bazı kritik düzenlemelerden örnekler:

• Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) veri tabanıyla GİB veri tabanından yararlanılarak yapılan risk analizi sonuçlarına göre belirlenen riskli iş yerleri nezdinde fiili ve elektronik denetim yürütülecek. Üç ve üzeri işçi çalıştıran işverenlerin ücret ödemelerinin bankalar vasıtasıyla gerçekleştirilmesine yönelik düzenlemeyle bu kapsamda elde edilen verilerin analizi yapılacak.

• Şehir içi yolcu taşımacılığında kullanılan kartlı taşıma sistemlerinin ülke çapında yaygınlaştırılması sağlanacak. Şehirler arası tarifeli yolcu taşımacılığında düzenlenen yolcu taşıma biletlerinin e-bilet olarak düzenlenmesi sağlanacak ve ilgili kurumlarla veriler paylaşılacak.

Maçlardan sinemaya kadar e-bilet yaygınlaşacak

• Spor müsabakaları, tiyatro, sinema ve konser etkinlikleri gibi biletle girilen alanlarda e-bilet uygulaması yaygınlaştırılacak ve belirlenecek etkinliklere zorunluluk getirilecek.

• Turizm sektöründe çoğunlukla internet siteleri üzerinden veya emlakçılar aracılığıyla gerçekleşen işletme dışı konaklama faaliyetlerinin (otel, pansiyon, günübirlik ev gibi) ve rezervasyonların takibinin yapılmasıyla elde edilen çıktıların ilgili denetim birimleriyle paylaşılması sağlanacak.

• Kayıt dışı, kalitesiz ve yüksek bedelle mal ve hizmet satmak amacıyla piyasa fiyatından daha düşük bedelle turistik turlar düzenleyen kişi, işletme ve acenteler takip edilecek, bu alanda gerekli yasal düzenlemeler yapılacak.

• Başta kadınların yoğun olarak çalıştığı sektörlerde kayıtlı kadın istihdamını artırmaya yönelik farkındalık faaliyetleriyle sosyal yardım alanları kayıtlı çalışmaya yönlendirici bilinçlendirme faaliyetleri gerçekleştirilecek.

Özel muayeneler elektronik sistemle takip edilecek

• Özel muayenehanesi olan doktorların özel hastanelerde yapmış olduğu işlemlere (tedavi, muayene, ameliyat gibi) ait Özel Hastaneler Yönetmeliği gereğince tutulması ve bildirilmesi gereken kayıt ve bilgilerin, Sağlık Bakanlığınca kurulacak elektronik sistemlere girişleri yapılacak. Bu şekilde kurulan sistemlerin ilgili kurumların bilgi sistemleriyle entegrasyonu sağlanacak.

• İnşaat projesinin onayından itibaren her aşamanın izlenebilmesi için gerekli sistem ve teknik altyapı vasıtasıyla kurumlar arası veri paylaşımı ve çapraz kontrol gerçekleştirilecek.

• Nakit ekonomisiyle mücadele kapsamında, ödeme işlemlerinde banka kartları ve benzeri ödeme araçlarının kullanımının özendirilmesine yönelik farkındalık oluşturulacak.

Taşıt ve gayrimenkul alım satımı yapanlara uyarı

• Tapu işlemlerinde gerçek bedelle satış işlemlerinin yapılmasını sağlamak amacıyla söz konusu işlemler diğer kurumlardan alınan bilgilerle karşılaştırılarak analiz edilecek. Gerçek beyanda bulunulmaması halinde düzeltme yapmaları gerektiği iletişim kanalları vasıtasıyla muhataplarına hatırlatılacak.

• Bir takvim yılı içinde kanunda belirtilen sınırın üzerinde taşıt ve gayrimenkul satış işlemi yapanların, vergi kanunları uyarınca ticari kazanç elde eden mükellef kapsamında değerlendirileceğine yönelik bilgilendirme yapılacak.